Uprawa warzyw na balkonie - jak uprawiać warzywa w skrzynkach?

2023-03-24 13:32
Warzywa na balkonie
Autor: GettyImages Warzywa można także uprawiać na balkonie

Warzywa uprawiane na balkonie nie tylko dostarczają zdrowej żywności, ale umiejętnie dobrane z powodzeniem zastąpią kompozycje z roślin ozdobnych. Przy wyborze warzyw na balkon warto zachować rozwagę i sadzić tylko te, które będą dobrze rosły. Uprawa warzyw na balkonie.

Spis treści

  1. Uprawa warzyw na balkonie – jakie gatunki wybrać?
  2. Podłoże i pojemniki do uprawy warzyw na balkonie
  3. Jakie warzywa uprawiać obok siebie na balkonie?
  4. Jak kupować rozsadę warzyw na balkon?
  5. Jak uprawiać warzywa na balkonie? Sadzenie i pielęgnacja

Uprawa warzyw na balkonie – jakie gatunki wybrać?

  • Warzywa szybko rosnące. Sieje się je wczesną wiosną i już u progu lata zbiera pierwsze plony. Są to różne sałaty (masłowa, dębolistna, rzymska), które tworzą wiele odmian o karbowanych, niekiedy bordowych liściach, rokieta siewna (rukola), roszponka, radicchio (cykoria sałatowa), jarmuż. Wartościowym warzywem jest szpinak oraz szpinak nowozelandzki. Szybko rosną i plonują rzodkiewki, kalarepy, buraczki na botwinę.
  • Warzywa, które dojrzewają sukcesywnie. Dostarczają plonów przez długi czas, często aż do jesieni. To przede wszystkim pomidory koktajlowe, które ładnie wyglądają, obficie plonują i z reguły są bardziej odporne na groźną chorobę – zarazę ziemniaka – od odmian wielkoowocowych. W ciepłym miejscu przy ścianie dobrze będą rosły papryki, a w koszach wiszących (a także w donicach tradycyjnych) – cukinie i ogórki. Ogórki, które są pnączami, można także posadzić przy podporach – powstanie efektowny parawan i jednocześnie zaoszczędzimy miejsce.
  • Warzywa na mikrolistki. Spożywa się je, gdy pojawią się pierwsze delikatne liście, a wysokość roślin nie przekracza kilku centymetrów – wtedy są najzdrowsze i najbardziej wartościowe, ale nic nie stoi na przeszkodzie, żeby zjadać je również, gdy trochę podrosną. W ten sposób uprawia się sałaty, buraczki, rzodkiewki, jarmuż, brokuły, kapustę, koper włoski, gorczycę, bazylię, rzeżuchę, w sprzedaży są też gotowe mieszanki różnych warzyw. Wysiewa się je w płaskich pojemnikach przez cały sezon, a zimą również w domu na parapecie. Plon zbiera się po 7-14 dniach.
  • Zioła i przyprawy. Są na co dzień potrzebne w kuchni, więc warto je mieć świeże pod ręką. Są to: pietruszka naciowa, szczypiorek, koperek, bazylia, cząber, estragon, tymianek, kolendra, lebiodka, mięta, rozmaryn, majeranek. Rośliny te dobrze rosną nawet w niewielkich donicach, a częste skubanie ich pędów i liści sprawia, że robią się bardziej gęste i dekoracyjne.

Lepiej zrezygnować z uprawy na balkonie warzyw, które powoli dojrzewają i wydają „jednorazowy” plon (na przykład marchew, ziemniaki, kapusta), bo na zbiory będziemy czekać bardzo długo, blokując cenne miejsce.  Warto natomiast postawić na odmiany odporne na choroby, które rodzą zadowalające plony bez konieczności stosowania chemicznych oprysków. Informacje o odporności są podane na opakowaniach nasion, można też sprawdzić w Internecie, czy dana odmiana jest rekomendowana do uprawy w gospodarstwach ekologicznych.

>>Przeczytaj też: Błędy przy zakładaniu warzywnika na balkonie - jak ich uniknąć?

Podłoże i pojemniki do uprawy warzyw na balkonie

  • Uprawa warzyw na balkonie - ziemia. Musi być przewiewna z dużą zawartością próchnicy. Takie są podłoża gotowe dostępne w sprzedaży (podłoże do warzyw, podłoże uniwersalne, substrat uniwersalny, podłoże do pomidorów). Możemy też sami wymieszać ziemię kompostową lub humus (konfekcjonowany w workach), odkwaszony torf i piasek w proporcji 2:1:1. W sprzedaży są także gotowe worki do uprawy warzyw wypełnione żyznym podłożem. Nacina się je w zaznaczonych miejscach i w tak powstałe otwory sadzi rośliny.
  • Uprawa warzyw na balkonie - pojemniki. Warzywa na balkonie dobrze się czują i ładnie wyglądają posadzone razem w dużych skrzyniach, ale rośliny można uprawiać w dowolnych pojemnikach. Ziołom wystarczą doniczki średnicy i głębokości 15-20 cm, małe warzywa (sałaty, nowalijki, karłowa fasola szparagowa) można uprawiać w donicach średnicy i głębokości 30 cm, większe (pomidory, ogórki, papryka, cukinia) powinny rosnąć w donicach nie mniejszych niż 30 cm głębokości i 50 cm średnicy. W dnie powinien być otwór umożliwiający odpływ nadmiaru wody. Na spodzie pojemników układamy drenaż ze żwiru lub keramzytu.

Przeczytaj też: Uprawa warzyw w skrzyniach - najważniejsze zasady

Jakie warzywa uprawiać obok siebie na balkonie?

Warzywa różnych gatunków warto sadzić razem. W ten sposób stworzymy efektowne kompozycje i ekonomicznie wykorzystamy miejsce. Niektóre rośliny wręcz lubią swoje towarzystwo i umieszczone obok siebie lepiej rosną. Udane związki tworzą między innymi:

  • pomidory z sałatą, szczypiorkiem, cebulą, rzodkiewkami, fasolą, pietruszką, bazylią, lebiodką i miętą;
  • ogórki z sałatą, fasolą, cebulą, porem, selerem, grochem, kukurydzą, koprem oraz burakami;
  • papryka z bazylią, szczypiorkiem, cebulą, lebiodką i majerankiem.
Warzywa na balkonie
Autor: Katarzyna Bellingham Miniwarzywniki założone w donicach nie tylko ładnie wyglądają, ale też są praktyczne. Posadzone razem rośliny łatwiej jest pielęgnować, poza tym zajmują mniej miejsca niż uprawiane pojedynczo
WARTO WIEDZIEĆ

Jak kupować rozsadę warzyw na balkon?

Trzeba zwrócić uwagę na to, żeby rozsada była krępa, liście miały intensywny zielony kolor, na pędach i liściach nie może być plam, narośli ani zniekształceń, które mogą zwiastować chorobę. Rozsada warzyw na balkon nie może też być przesuszona. Najlepiej posadzić ją od razu po przywiezieniu do domu.

Warzywa na balkonie
Autor: Katarzyna Bellingham Wiele warzyw na balkonie da się uprawiać w pojemnikach wiszących. Podłoże, w jakim je posadzimy, powinno mieć dużo próchnicy, która zatrzymuje wodę. Do ziemi można też dodać hydrożelu

Jak uprawiać warzywa na balkonie? Sadzenie i pielęgnacja

Stanowisko. Warzywa powinny rosnąć na słońcu, wtedy są najsmaczniejsze, a plon najbardziej obfity. Wyjątkiem są rośliny uprawiane ze względu na liście (sałaty, rukola, roszponka, jarmuż, szpinak, pak choi, mikrolistki), które dobrze rosną także w półcieniu.

Siew i sadzenie. Niektóre warzywa wysiewa się do pojemników ustawionych na zewnątrz już w marcu-kwietniu (buraki, pietruszka, sałata, rukola, roszponka, szpinak, rzodkiewki, koper), jednak żeby przyspieszyć zbiory, można posadzić gotową rozsadę. Najwcześniej (w kwietniu) sadzimy na dworze rozsadę cebuli, szczypiorku, pietruszki, sałaty, kalarepy, kapusty. Z sadzeniem pozostałych warzyw na balkon czekamy, aż miną przymrozki – czyli do połowy maja.

Podlewanie. Ziemia w donicach szybko przesycha, więc w czasie upałów rośliny trzeba podlewać nawet dwa razy dziennie, pamiętając o tym, żeby nie moczyć liści. Pracę usprawni instalacja linii kroplującej do nawadniania roślin w pojemnikach.

Nawożenie. Rośliny uprawiane w małej ilości ziemi dość szybko zużywają składniki pokarmowe, dlatego trzeba je uzupełniać. Stosujemy preparaty organiczne, na przykład biohumusowe.

Podwiązywanie. Warzywa takie jak wysokopienne pomidory i papryka muszą być przywiązane do palików. Także fasolę tyczną i ogórki możemy sadzić przy palikach oraz przy metalowych i drewnianych kratkach, rozpiętych drutach lub sznurach.

Czyszczenie. Regularnie usuwamy żółknące i uszkodzone liście. Wyglądają nieestetycznie i mogą być wylęgarnią chorób.

Ochrona. Systematycznie oglądamy pędy oraz liście i usuwamy te, których wygląd nas niepokoi. Stosujemy preparaty wzmacniające rośliny, takie jak wyciąg ze skrzypu polnego lub pokrzywy.

Jeśli trzeba, opryskujemy rośliny ekologicznymi preparatami, których jest sporo na rynku. Owadobójczo działają między innymi: Bioczos, Dipel WG, Lepinox Plus, PreFeRal, a przeciwko chorobom: Armicarb SB, Fytosave SL, Polyversum WP, Prestop WP, Serenade ASO oraz preparaty miedziowe.

Jak uprawiać na balkonie poszczególne gatunki warzyw:

Warzywa na balkon - pomidory

Te warzywa nie są bardzo popularne. rozpoznaj 10 mniej znanych warzyw

Pytanie 1 z 10
To warzywo to:
Ciecierzyca pospolita
Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Nasi Partnerzy polecają