Egzotyczne rośliny w ogrodzie
Jeśli chcemy wprowadzić do ogrodu powiew egzotyki, możemy posadzić w nim takie egzotyczne rośliny, jak trytoma, pustynniki, liatra. Poznaj je bliżej.
Autor: Monika Latkowska
Pustynnik wąskolistny
Egzotyczne rośliny -p ustynniki, trytoma i liatra - dobrze wyglądają na słonecznych rabatach lub posadzone grupami na trawniku bądź w ogrodzie żwirowym, doskonale komponują się z ozdobnymi trawami. Ich kwiaty nadają się też do cięcia.
Pochodzące z Azji pustynniki, zwane liliami stepowymi lub igłami Kleopatry, to okazałe byliny. Rosną od kilkudziesięciu cm do 2–3 m, z czego około 40–60 cm zajmuje wydłużony, groniasty kwiatostan. W ogrodach najczęściej uprawia się:
- pustynnik himalajski (Eremurus himalaicus),
- pustynnik olbrzymi (E. robustus),
- pustynnik wąskolistny (E. stenophyllus),
- pustynnik Olgi (E. olgae).
Pędy kwiatostanowe pustynnika himalajskiego dorastają do 1,2 m, a jego gęste, białe kwiatostany mają blisko 60 cm długości. Pustynnik olbrzymi ma pędy 1–2 m długości (nawet 3 m). Jego grona kwiatowe o 40–60 cm długości składają się z kwiatów, które w pąkach są bladoróżowe, a po rozwinięciu stają się prawie białe. Jasnożółte kwiaty pustynnika wąskolistnego (pędy 1,2 m) skupione są w gronach 35 cm długości. Pustynnik Olgi dorasta do 2 m, tworzy długie i gęste kwiatostany z bladoróżowymi kwiatami. Pustynnik himalajski, olbrzymi i wąskolistny kwitną wczesnym latem (V–VI), pustynnik Olgi na przełomie VII i VIII. Po kwitnieniu liście pustynników zasychają, a ich części nadziemne zanikają. W ziemi pozostają bulwiaste korzenie. W suche, upalne lata zasychanie liści pustynników zaczyna się często już podczas kwitnienia roślin, dlatego rośliny te najlepiej łączyć na rabacie z bujnie rozrastającymi się roślinami, także trawami. Pustynniki umieszczamy w żyznej i przepuszczalnej glebie. Najlepiej sadzić je na skarpach lub wzniesieniach. Jeśli podłoże jest piaszczyste należy dodać gliny, a jeśli zbyt ciężkie – rozluźnić torfem i piaskiem. Gwiaździsto rozgałęzione korzenie sadzi się we IX na głębokość 12–15 cm, układając płasko w dołku, dno którego wypełniono wcześniej warstwą drenażu z piasku. Wiosną rośliny należy regularnie podlewać i dokarmiać, a w mokre lata zabezpieczać przed opadami (nakrywając folią), w razie potrzeby nawet wykopując je po kwitnieniu. W surowe zimy pustynniki mogą u nas przemarzać, dlatego trzeba okryć je grubą warstwą liści lub stroiszu i dodatkowo zabezpieczyć przed nadmiarem wilgoci nakrywając np. folią.
Egzotycznie wygląda także pochodząca z Florydy liatra kłosowa (Liatris spicata). Bylina ta osiąga 60–100 cm wysokości. Jej kłosowaty, zwarty kwiatostan 15–30 cm długości, osadzony jest na sztywnym, gęsto ulistnionym pędzie. Białe, różowe, liliowe lub purpurowofoletowe kwiaty rozwijają się nietypowo – od wierzchołka kwiatostanu ku dołowi. Zdobią roślinę od VII do IX. Liatra wymaga gleby żyznej, przepuszczalnej, dość wilgotnej, ale dobrze znosi też krótkotrwałą suszę. Źle reaguje na zbyt wysoką wilgotność podłoża zimą. Najobficiej kwitnie w miejscach słonecznych. Bulwiaste korzenie liatry należy sadzić do ogrodu wczesną wiosną, najlepiej w kwietniu, w odstępach co 20 cm, na głębokość 10 cm. Są one przysmakiem gryzoni, dobrze więc sadzić je w plastikowych koszykach. W jednym miejscu liatra może rosnąć 5–6 lat, przesadzamy dopiero wtedy, gdy kwitnienie słabnie. Liatra nie wymaga zabezpieczania na zimę. Latem rośliny należy kilka razy dokarmić nawozami wieloskładnikowymi. Odmiana ‘Floristan Violett’ ma kwiaty lilioworóżowe, karłowa ‘Kobold’ dorastająca do 40–50 cm – purpurowe, ‘Floristan White’ i ‘Alba’ – białe. Kwiaty liatry są chętnie odwiedzane przez motyle.
Oryginalny wygląd ma pochodząca z Afryki trytoma groniasta (Kniphofia uvaria). W ogrodach uprawiany jest też gatunek mieszańcowy – trytoma ogrodowa (K. hybrida). Rośliny dorastają do 60–120 cm, kwiaty zebrane są w zwykle dwubarwne kłosy. Wydłużone, lancetowate liście tworzą gęste kępy. Odmiany trytomy mają różne barwy kwiatów: ‘Royal Standard’ – żółto-szkarłatne; ‘Little Maid’ i ‘Vanilla’ – kremowe; ‘Limelight’ i ‘Shining Sceptre’ – intensywnie żółte, ‘Nancy Red’ – jednolicie czerwone, ‘Alcazar’ – czerwonopomarańczowe, ‘Flamenco’ – mieszane: czerwone, pomarańczowe i żółte. Poszczególne odmiany kwitną od VI do IX. Trytomę sadzimy na glebach żyznych, bogatych w próchnicę, stale wilgotnych. Wymaga słonecznego stanowiska. Jest rośliną długowieczną, może więc długo pozostawać na jednym miejscu. W naszym klimacie nie jest dostatecznie wytrzymała na mróz. Zwłaszcza młode egzemplarze trzeba zabezpieczać na zimę: liście związuje się niezbyt ścisło i obsypuje ok. 30 cm warstwą suchych liści, aby chronić mięsiste korzenie i środek rozety. Szczególnie cenne okazy można nawet wykopać na zimę i przechować w chłodnym pomieszczeniu.
