Platan klonolistny - drzewo o dekoracyjnej korze. Czy platan nadaje się do ogrodu? Jakie ma wymagania?

2023-11-13 12:21

Platan klonolistny to okazałe drzewo liściaste o grubym pniu i rozłożystych konarach. Jest sadzony w parkach oraz wzdłuż dróg i alei. Poznaj wymagania platana i jego odmiany. Dowiedz się, czy platany nadają się do sadzenia w ogrodach, gdzie najlepiej sadzić platany i jakie mają wymagania.

Platan klonolistny (Platanus × hispanica) to jedno z piękniejszych drzew ozdobnych, a jego imponujące rozmiary i niezwykle rozłożysta korona lokują go również w ścisłej czołówce największych i najokazalszych drzew spotykanych w Polsce.   

Drzewa do małego ogrodu

Spis treści

  1. Jak wygląda platan klonolistny?
  2. Jak szybko rośnie platan klonolistny?
  3. Platan klonolistny - czy nadaje się do ogrodu?
  4. Odmiany platana klonolistnego
  5. Jak sadzić platan w ogrodzie?
  6. Jak dbać o platana?
  7. Dlaczego platany są rzadko spotykane w Polsce?

Jak wygląda platan klonolistny?

Platan klonolistny może osiągać ponad 30 m wysokości, tworząc bardzo szeroki, masywny pień (średnicy 2-3 m) i luźną, rozłożystą koronę (20-30 m średnicy), opierającą się na kilku masywnych, mocnych, rosnących niemal pionowo konarach. Jego najbardziej rozpoznawalną cechą, jest nietypowa kora, która z daleka wygląda jak by była łaciata. Taki ciekawy efekt dekoracyjny drzewo zawdzięcza szaro-żółtej korze, która z wiekiem zaczyna się łuszczyć płatami, odkrywając jaśniejsze miejsca, tworzące na pniu i konarach nieregularny, plamisty deseń.

Poza oryginalną korą i rozłożystym pokrojem, ozdobą platana klonolistnego są też duże, zielone, błyszczące, pięknie przebarwiające się jesienią liście, przypominające wyglądem liście klonu i atrakcyjne, czerwonawe, kuliste kwiatostany żeńskie (kwiecień-maj), przekształcające się jesienią w niezwykle oryginalne, kuliste, owłosione i najeżone owoce, zwisające z pędów na długich szypułkach (wrzesień-październik).

Ze względu na swoją niezwykłą urodę oraz majestatyczny wygląd, platan klonolistny stał się inspiracją dla wielu artystów i twórców filmowych, którzy chętnie wykorzystywali go w filmach i piosenkach, jako symbol miłości, wierności i stałości.

Jak szybko rośnie platan klonolistny?

Platan klonolistny rośnie szybko i docelowo osiąga duże rozmiary po 40 latach około 25 m wysokości. Z wiekiem tworzy szeroką, rozłożystą koronę.

Platan klonolistny - czy nadaje się do ogrodu?

Platan klonolistny jest jednak nie tylko jednym z najokazalszych, najciekawszych i najpiękniejszych drzew ozdobnych, ale jest też jedynym przedstawicielem swojego rodzaju, znoszącym niskie temperatury i nadającym się do uprawy na terenie naszego kraju. Wprawdzie ze względu na imponujące rozmiary, gatunek nadaje się wyłącznie do sadzenia w rozległych ogrodach, parkach i na dużych, miejskich skwerach - gdzie doskonale prezentuje się jako soliter, ale jego odmiany ozdobne, osiągające mniejsze rozmiary, można uprawiać też w małych ogrodach, a nawet w pojemnikach. Decydując się na uprawę platanów należy jednak pamiętać, że nie są to drzewa dla alergików, gdyż pyłek ich kwiatów jest silnie uczulający. Właściwości drażniące mają też wszystkie części drzewa, pokryte włoskami (pędy, młode liście).

Przeczytaj też:

Odmiany platana klonolistnego

Do najciekawszych odmian platana klonolistnego należą m.in.:

  • 'Alphen’s Globe' - niewielkie drzewko, oferowane w formie piennej, w zależności od podkładki osiągające 5-10 m, o zielonych liściach i kulistej koronie, dorastającej do około 6 m średnicy, korona doskonale nadaje się do przycinania,
  • 'Tremonia' - odmiana niższa od gatunku, dorastająca do 10-15 m wysokości, o stożkowej koronie 7-8 m średnicy,
  • 'Suttneri' - wyjątkowo piękna odmiana o pstrych, biało nakrapianych liściach, dorastająca do około 20 m wysokości.

Jak sadzić platan w ogrodzie?

Pomimo iż odmiany platana lepiej nadają się do uprawy w ogrodzie niż gatunek, na niewielkim obszarze najlepiej posadzić nie więcej niż jedno drzewo (z wyjątkiem odmiany piennej, o kompaktowych rozmiarach), gdyż platan nie lubi towarzystwa i może zagłuszać inne gatunki. Doskonale sprawdza się natomiast jako letni parawan, osłaniający kącik wypoczynkowy przed gorącymi promieniami słońca.

Przeczytaj też:

Jak dbać o platana?

Decydując się na uprawę platana klonolistnego, należy jednak pamiętać, że mimo swoich okazałych rozmiarów, jest to drzewo dość delikatne i wymagające.

  • Platan oczekuje żyznej, wilgotnej, głęboko uprawionej, piaszczysto-gliniastej gleby oraz ciepłego, osłoniętego przed wiatrem, słonecznego stanowiska (jest to szczególnie ważne w przypadku odmiany o pstrych liściach).
  • Platan nie toleruje suszy ani ubogiego w składniki pokarmowe podłoża, dlatego najlepiej czuje się w pobliżu stawu lub innego zbiornika wodnego, gdzie ma zapewniony stały dostęp do wody i składników odżywczych, pochodzących z rozkładających się resztek roślinnych.
  • Problemem w uprawie platanów mogą być też niskie, zimowe temperatury i wiosenne przymrozki. Wprawdzie dorosłe drzewa (15-20-letnie) dobrze radzą sobie z mrozem i zimowymi warunkami, ale młodsze, kilkuletnie rośliny, często nie wytrzymują chłodów i zimą przemarzają. Dlatego też do uprawy w ogrodzie najlepiej wybierać starsze drzewka (platany doskonale znoszą przesadzanie), a jeśli mamy młody egzemplarz, w pierwszych latach po posadzeniu, trzeba go starannie osłaniać przed zimą słomianymi matami lub grubą włókniną, co zwiększy szansę rośliny na przetrwanie mrozów.

Platany klonolistne dość dobrze znoszą natomiast miejskie zanieczyszczenia, lekkie zasolenie podłoża, niską wilgotność powietrza oraz letnie upały. Ich korony nadają się też do cięcia i formowania.

Dlaczego platany są rzadko spotykane w Polsce?

Mimo niezwykłych walorów ozdobnych, platanów klonolistnych nie spotyka się jednak w Polsce zbyt często. Przyczyną są ich monstrualne rozmiary, ograniczające możliwości uprawy, niedostateczna odporność na mróz w młodym wieku (młode drzewka bez solidnej, zimowej osłony często giną, zanim osiągną pełną dojrzałość), a także podatność roślin na bardzo groźną i wyniszczającą chorobę grzybową czyli antraknozę platana, nazywaną plamistością zgorzelową. Choroba może nie tylko prowadzić do utraty wszystkich liści, ale też do zamierania i deformacji pędów.

Quiz o drzewach. Rozpoznasz ich gatunki po liściach?

Pytanie 1 z 10
Liście na zdjęciu należą do...
quiz o drzewach

Drzewa liściaste - czy znasz ich nazwy?

Pytanie 1 z 10
Jak nazywa się to drzewo?
robinia
Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Nasi Partnerzy polecają